De Marlène Dietrich Collectie
Elf klassieke films, plus een biopic, in één box!
De Duitse actrice Marlène Dietrich werd geboren op 27/12/1901. Ze nam daar zo’n negentien stomme films op. Na haar succes in de film ‘Der Blaue Engel’ bracht regisseur von Sternberg haar naar Hollywood, waar ze voor Paramount Pictures de ene succesfilm na de andere draaide. In 1939 werd ze zelfs Amerikaans staatsburger. In deze box zitten elf van haar films verpakt, aangevuld met een biopic. • Blonde Venus De cirkelvormige levensloop van een vrouw. Uit 1932 stamt deze eerste zwartwitfilm van Marlène Dietrich die ik ooit bekeek. Ze speelt de rol van het Duits theatermeisje Helen, dat verliefd wordt op de Amerikaanse student Ned Faraday. Ze trouwen en verhuizen naar New York. Uit hun huwelijk stamt een zoontje. Op een dag ontdekt Ned, die wetenschapper geworden is, dat hij lijdt aan radiumvergifting en dat hij maar acht maanden meer te leven heeft. Dan hoort hij over een Europese arts die hem zou kunnen genezen, maar die behandeling kost algauw $ 1.500. Ze hebben dat geld niet, en Helen besluit werk te gaan zoeken in de variétésector. Zo komt ze in contact met de miljonair Nick Townsend, die hoort van haar problemen, en haar prompt een cheque van $ 300 geeft. Helen vertelt haar man dat dit een voorschot op haar loon is. Met dat geld kan Ned op reis naar Europa. De rest van het geld volgt later. Tijdens Ned’s afwezigheid groeit de relatie tussen Helen en Nick. Wanneer Ned plotseling genezen terugkeert en van zijn vrouw haar verhouding hoort, eist hij dat zijn zoontje bij hem teruggebracht wordt. Helen vlucht samen met haar kind het land door, maar beseft dat ze verkeerd bezig is, en laat het kind terugkeren naar zijn vader. Hij geeft haar de $ 1.500 terug. Helen vertrekt naar Parijs om daar in een revue te spelen. Ze botst daar op Nick Towsend, keert met hem terug naar New York, en besluit met hem te trouwen. Toch zou ze graag haar kind terugzien en bij zo’n confrontatie laaien de oude emoties weer op… Dietrich vertolkt drie muzikale nummers in de film, waarvan het jazzy ‘Hot Voodoo’ in een nachtclub (waarin ze rondloopt in een gorillapak) het meest memorabel is. Alhoewel ietwat melodramatisch, toch niet onaardig. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Josef von Sternberg Scenario: Jules Furthman, S.K. Lauren Producer: Josef von Sternberg Muziek: W. Franke Harling, John Leipold, Paul Marquardt, Oscar Potoker Cinematografie: Bert Glennon Editor: niet vermeld ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich Herbert Marshall Cary Grant Dickie Moore Gene Morgan e.v.a. • Dishonored Het leven van een spionne. Marlène Dietrich speelt in deze zwartwit film uit 1931, een jonge weduwe van een militair in Wenen, die door het hoofd van de Inlichtingendienst tijdens WOI geworven wordt om te spioneren voor haar land. Als agente X-27 verleidt en verraadt ze vijandelijke officiers met het grootste gemak. Maar wanneer ze verliefd wordt op de Russische spion Luitennat Kranau, en hem zelfs helpt om te ontsnappen, is haar lot bezegeld. Ze moet voor het vuurpeloton verschijnen. Dietrich zet hier een coole performance neer, en verkondigd zelfs “I’m not afraid of living or dying”. Het script is echter wat aan de magere kant. Toch is de film het bekijken waard, alleen al om Dietrich’s acteertalent. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Josef von Sternberg Scenario: Daniel Nathan Rubin, Josef von Sternberg, gebaseerd op zijn verhaal ‘X-27’ Producer: niet vermeld Muziek: Karl Hajos, Herman Hand Cinematografie: Lee Garmes Editor: Josef von Sternberg ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich Victor McLaglen Gustav von Seyffertitz Warner Oland Lew Cody e.v.a. • Flame of New Orleans Kiezen tussen een rijke man en een scheepskapitein. Nadat twee vissers een trouwkleed drijvend op de Mississippi vinden, wordt de legende van “Claire of New Orleans” geboren. Op de dag van haar trouw in 1840 verdween ze immers en men denkt dat ze zelfmoord pleegde. Dan keren we terug in de tijd en zien dat Claire uit haar thuisland Frankrijk aankomt in New Orleans en er hoopt een rijke man te huwen. Op een avond in de opera valt ze zogezegd flauw om de aandacht te trekken van bankier Charles Giraud. Dat lukt en Giraud valt voor haar. Hij zet een zogezegde overval op in een park, om haar te kunnen redden, maar die mislukt. Kapitein Robert Latour van een rivierboot laat haar koets stoppen en duwt ze zelfs omver. Giraud hoort ervan en daagt Latour uit voor een duel, maar die neemt dat lachend op, en wint dat met gemak. Latour nodigt Claire uit voor een dineetje bij hem aan boord en leent er zelfs geld voor. Maar op het ogenblik dat Claire wil vertrekken staat Giraud aan haar deur met een huwelijksaanzoek. Latour denkt dat Claire ziek is, gaat naar haar huis en hoort van Giraud’s aanzoek. Twee dagen voor de trouw is er een receptie waarop een gast Claire meent te herkennen als Lili uit St. Petersburg. Opnieuw valt Claire, die geen uitweg meer ziet, flauw. Die gast vertelt Giraud dat dit typisch was voor Lili. De volgende dag wil Giraud zijn aanzoek intrekken maar Claire verhult zich als Lili, zogezegd Claire’s nicht, en belooft hem de stad te verlaten. Ze trekt naar een bar waar Latour haar opmerkt en haar zijn liefde voor haar nicht opbiecht. Giraud zet Latour voor een keuze: wanneer zijn met zijn boot wegvaart is hij zijn schulden kwijt. Hij gaat nog eens naar Claire’s huis en beseft dat zij Lili één persoon zijn. Hij overtuigt Giraud ervan om hem te helpen Lili te schaken, en zo belandt zij op de boot. De volgende ochtend moet ze echter trouwen met Giraud, en wat raadt u, ja ze valt opnieuw flauw… Deze zwartwitprent uit 1941 bevat dus een gecompliceerd complot met Claire en haar alter ego Lili. Maar liefde overwint toch de geldzucht. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: René Clair Scenario: Norman Krasna Producers: René Clair, Joe Pasternak Muziek: Frank Skinner Cinematografie: Rudolph Maté Editor: Frank Gross ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich Bruce Cabot Roland Young Mischa Auer Andy Devine e.v.a. • Follow the Boys Een parade van sterren. In de periode 1943/1944 waren er heel wat films die aandacht besteden aan het vermaak van de militairen tijdens WOII. Deze zwartwitprent uit 1944 begint met het verval van de vaudeville in New York, en danser Tony West, die zijn geluk gaat beproeven in Hollywood. Hij danst aan de zijde van actrice Gloria Vance, en weet haar te overtuigen om zijn danspartner te worden. Dat is het begin van een succesvolle samenwerking en zelfs huwelijk. Dan breekt WOII uit, en Tony neemt de taak op zich om via het USO vermaak op poten zetten voor de troepen in binnen- en buitenland. Het verhaal bevat dan ook een reeks optredens met bekende sterren uit die tijd, die zichzelf spelen. Orson Welles als goochelaar met Marlène Dietrich als slachtoffer om in twee gezaagd te worden, zangeres Dinah Shore met twee songs, zangeres Jeanette MacDonald ook met twee songs, verschillende songs van The Andrew Sisters, een act van komiek W.C. Fields, Sophie Tucker, pianist Arthur Rubinstein, de Spaanse danseres Carmen Amaya, de Delta Rhythm Boys, enz. Gloria raakt zwanger, maar Tony heeft geen tijd, en het paar drijft uiteen. Een film die absoluut aan te raden is omwille van de talrijke optredens, en het happy-end. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: A. Edward Sutherland Scenario: Lou Breslow, Gertrude Purcell Producer: Charles K. Feldman Muziek: Leigh Harline, Frank Skinner, Oliver Wallace Cinematografie: David Abel Editor: Fred R. Feitshans Jr. ARTISTIEKE FICHE George Raft Vera Zorina Jeanette MacDonald Orson Welles Marlène Dietrich e.v.a. • Golden Earrings Het geheim van de gaatjes in de oren. De Britse officier Ralph Denistoun heeft in zijn oren gaatjes, en de Amerikaanse journalist Quentin Reynolds wil het geheim daarvan kennen. Tijdens een vlucht naar Parijs vertelt Denistoun hem zijn verhaal. Voor WOII waren hij en zijn vriend Richard gevangenen van de Nazi’s. Ze waren op zoek naar de formule van professor Krosigk, om gas te fabriceren voor de Nazi’s. Ze konden echter ontsnappen en kozen om elk apart te vluchten. Denistoun belandde bij de zigeunerin Lydia, die hem verleidde, verkleedde en een nieuwe identiteit gaf. Ze zag in hem een beloofde geliefde en gaf hem zelfs gouden oorringen om voor een echte zigeuner door te gaan. Maar hij moest eerst zigeunerleider Zoltan bevechten om aanvaard te worden. Daarna ontmoette hij Richard weer, maar die werd door de Nazi’s vermoord. Denistoun kon echter Krosigk bereiken. Alhoewel Dietrich in deze zwartwitfilm uit 1947 geen glamour rol speelt, en onder een dikke laag make-up verscholen zit, steelt ze toch de show. Over de wreedheden die de Nazi’s de zigeuners aandeden wordt hier echter met geen woord gerept. Ik vond het toch niet slecht. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Mitchell Leisen Scenario: Frank Butler, Helen Deutsch, Abraham Polonsky, gebaseerd op de roman van Yolanda Foldes Producer: Harry Tugend Muziek: Victor Young Cinematografie: Daniel L. Fapp Editor: Alma Macrorie ARTISTIEKE FICHE Ray Milland Marlène Dietrich Muvyn Vye Bruce Lester Dennis Hoey e.v.a. • Morocco Een rijke man of een legionair? Per boot komt vaudeville artieste Amy Jolly aan in Marokko. Tom Brown zit daar in het Vreemdelingenlegioen. Jolly wordt onmiddellijk aanbeden door een steenrijke Fransman, maar ziet legionair Brown wel zitten. Ze speelt een spelletje met hem, maar wordt echter verliefd. Tot Brown twee Marokkanen doodt, en aldus zijn aanwezigheid bij Jolly en de vrouw van zijn kapitein moet opbiechten. Hij word gestraft en naar het front in de Sahara gestuurd. Wanneer zijn regiment na een tijdje terugkeert, blijkt hij ginder gebleven te zijn. Ondertussen is Jolly ingegaan op het huwelijksaanzoek van de rijke Fransman, maar toch wil ze haar legionair opzoeken. Ze windt haar toekomstige zo om haar vinger dat hij er met haar naartoe rijdt. En daar staat Jolly voor de keuze: rijk of legionair? In haar tweede collaboratie met regisseur von Sternberg, want de eerste was ‘Der Blaue Engel’, is Dietrich in deze zwartwitfilm uit 1930 een sensuele cabaretière. Dit was meteen haar eerste Amerikaanse prent. De plot is puur melodramatisch, maar hielp de studio tijdens de Grote Depressie om het hoofd boven water te houden. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Josef von Sternberg Scenario: Jules Furthman, gebaseerd op het toneelstuk ‘Amy Jolly’ van Benno Vigny Producer: Hector Turnbull Muziek: Karl Hajos Cinematografie: Lee Garmes, Lucien Ballard Editor: Sam Winston ARTISTIEKE FICHE Gary Cooper Marlène Dietrich Adolphe Menjou Ulrich Haupt Eve Southern e.v.a. • Pittsburgh Kolen en staal gaan boven het vrouwtje. Pittsburgh Markham en zijn vriend Cash Evans zijn twee mijnwerkers die op een avondje gaan stappen. Pittsburgh lapt er zijn vriend bij om gaan te boksen tegen een bokser, en zo geld te verdienen. Hij wint het gevecht nog ook. Ze ontmoeten de zogezegde gravin Josie “Hunky’ Winters , die echter nep blijkt te zijn, en de dochter van een ex-mijnwerker. Pittsburgh wordt verliefd op haar, en zij moedigt hem aan om het hogerop te zoeken. Hij en zijn vriend nemen ontslag, gaan aankloppen bij een staalmagnaat om kolen en cokes te leveren, vervalsen een bestelling en zo lukt het hen om hun eigen bedrijf op te zetten. Pittsburgh gaat zelfs verder en huwt met de dochter van de staalmagnaat, die hem prompt vice-voorzitter maakt. Maar Pittsburgh gaat niets uit de weg en laat zich tot voorzitter stemmen. Hij wordt arrogant en ontziet zelfs zijn vrouw niet. Tegelijk wil hij Josie terug, maar die wijst hem af, en begint een relatie met Cash. Cash breekt met Pittsburgh omwille van zijn arrogantie, verlaat het bedrijf, en begint zijn eigen zaak. Van dan af gaat het steeds slechter met Pittsburgh, die alles verliest, en noodgedwongen incognito gaat werken bij het bedrijf van Cash. Ondertussen is WOII uitgebroken, en alle fabrieken draaien op volle toeren. Pittsburgh ontpopt zich tot een noeste werker, en Cash wil hem promoveren. Op dat moment komt zijn echte identiteit aan het licht… Het is John Wayne die hier de show steelt. Dietrich begon in de realiteit met hem zelfs een relatie. Het is een erg patriottische zwartwitfilm uit 1942, waarvoor Dietrich in Duitsland als een verraadster bekeken werd. De prent valt best mee. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Lewis Seiler Scenario: Tom Reed, Kenneth Gamet, gebaseerd op verhaal van Tom Reed en George Owen Producer: Charles K. Feldman Muziek: Hans J. Salter, Frank Skinner Cinematografie: Robert De Grasse Editor: Paul Landres ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich Randolph Scott John Wayne Frank Craven Louise Allbritton e.v.a. • Scarlett Empress Het levensverhaal van Katherina De Grote. De jonge prinses Sophia Frederica wordt vanuit haar thuisland Pruisen geconvoceerd aan het hof van tsarina Elisabeth in Rusland. Ze moet huwen met haar zoon, groothertog Peter, die meteen de troonopvolger is. Graaf Alexei escorteert haar, en vertelt haar dat de groothertog nog mooier is dan hijzelf. Wanneer Sophia aan het hof komt, verandert de tsarina Sophia’s naam is Katherina. Daarna wordt ze voorgesteld aan Peter, die in plaats van er leuk uitziend, eerder een loslopende gek is. Hij is totaal niet geïnteresseerd in Katherina, en verkiest zijn huidige vriendin. Katherina wil niet met Peter slapen, maar het huwelijk gaat toch door. Daarna heeft ze talloze affairetjes en begint te flirten met het leger, dat ze achter haar kar spant. Ondertussen sterft de tsarina en Peter wordt keizer. Hij wil Katherina laten vermoorden en met zijn vriendin huwen. Maar Katherina heeft haar eigen plan al klaar en wil tsarina worden… Deze zesde zwartwitfilm uit 1934, die Dietrich met regisseur von Sternberg draaide, is één van de beste uit het rijtje. Hij toont de moeilijkheden van een vrouw in het 18de eeuwse Rusland om zich stand te houden in een wereld gedirigeerd door mannen. Daarbij gebruikt ze uiteraard haar seksualiteit als ultieme wapen. Je ziet in de prent ook groteske uitgesneden figuren die muren en trappen versieren, en enorme deuren die men bijna niet kan openen. Marlène steelt uiteraard de show. Aanbevolen! Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Josef von Sternberg Scenario: Josef von Sternberg, Manuel Komroff, gebaseerd op het dagboek van Katherina II Producer: Josef von Sternberg Muziek: John Leipold & W. Frank Harling Cinematografie: Bert Glennon Editor: Josef von Sternberg, Sam Winston ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich John Lodge Sam Jaffe Louise Dresser C. Aubrey Smith e.v.a. • Seven Sinners Vertier op de eilanden. Cabaretzangeres Bijou Blanche wordt van het ene eiland in de Stille Zuidzee na het andere afgeschopt omdat ze relletjes veroorzaakt. Haar optredens in cafés veroorzaken vechtpartijen, met als gevolg dat de hele boek kort en klein geslagen wordt. Ze wordt daarbij vergezeld van ex-matroos Edward Patrick “Little Ned” Finnegan en van goochelaar/dief Sasha Mencken. Ze ontmoet in het Seven Sinners café de marine luitenant Dan Brent en voelt zich tot hem aangetrokken. Hij nodigt haar uit om op zijn schip te komen zingen, maar dat is tegen de zin van zijn commandant. Brent gaat zelfs zover dat hij met haar wil trouwen, en zijn marinecarrière wil opgeven voor haar. Maar er is een kaper op de kust in de gedaante van Antro, die daarbij een hele meute vriendjes op Brent loslaat. Uiteraard krijgt hij hulp van de marine, maar opnieuw wordt hij voor de keuze gesteld: zijn carrière of Bijou. Zij beseft uiteindelijk dat het beter is dat ze uit zijn leven verdwijnt.. De romantische zwartwitkomedie uit 1940 toont Dietrich weerom als zangeres en mannenverleidster. Het is een ontspannende prent, die echter niet bijblijft. De film werd later nog opnieuw gedraaid als ‘South Sea Sinner’. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Tay Garnett Scenario: John Meehan, Harry Tugend, gebaseerd op een verhaal van Ladislas Fodor en Laslo Vadnai Producer: Joe Pasternak Muziek: Hans J. Salter, Frank Skinner Cinematografie: Rudolph Maté Editor: Ted J. Kent ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich John Wayne Albert Dekker Broderick Crawford Anna Lee e.v.a. • The Devil is a Woman Een femme fatale. In het Spanje van de negentiende eeuw bezoekt de republikein Antonio vermond het carnaval. Hij ziet er een mooie vrouw, die hij probeert te volgen, maar ze laat hem voor een gesloten hek staan. In een bar ontmoet hij daarna zijn vriend Don Pasqual, een ex-militair. Hij vertelt hem over deze mysterieuze mooie vrouw, maar Don Pasqual waarschuwt hem, en doet hem in flashbacks zijn desastreuze relatie met deze mysterieuze vrouw uit de doeken. Concha blijkt een gespleten vrouw te zijn, die mannen rond haar vinger windt. Maar toch laat Don Pasqual zich foppen en spendeert een klein fortuin aan haar en aan haar moeder. Het schandaal dat er op volgde heeft hem zelfs doen uit het leger stappen. Wat Don Pasqual echter niet weet, is dat Antonio in het geheim al een afspraakje met Concha heeft. Diezelfde avond, wanneer Concha in de armen van Antonio ligt, klopt Don Pasqual toch weer bij haar aan. Hij ziet de geliefden en daagt Antonio uit voor een duel op leven en dood. Dit is de laatste film die Dietrich met von Sternberg opnam. Deze zwartwitfilm uit 1935 centreert zich op de duivelse Concha, die op het randje af van decadent is. Ze bespeelt de mannen alsof het poppen waren. Maar de critici kraakten de prent af. Middelmatig. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Josef von Sternberg Scenario: John Dos Passos, S.K. Winston, gebaseerd op de roman ‘La femme et le pantin’ van Pierre Louys Producer: Josef von Sternberg Muziek: John Leipold, Heinz Roemheld Cinematografie: Josef von Sternberg, Lucien Ballard Editor: Sam Winston ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich Lionel Atwill Edward Everett Horton Alison Skipworth Cesar Romero e.v.a. • The Song of Songs Van boerenmeid tot model. Lily is een eenvoudig Duits boerenmeisje, wiens vader overlijdt. Na zijn begrafenis vertrekt ze naar Berlijn om daar bij haar tante te gaan inwonen. Die tante runt een boekenwinkeltje, en Lily moet helpen. De eerste dag al komt haar overbuur, de beeldhouwer Richard, in de winkel rondneuzen. Hij heeft geen inspiratie, maar wanneer hij Lily ontdekt ziet hij in haar het perfecte model. Hij probeert haar te overhalen om voor hem te poseren, maar zij weigert. Diezelfde avond sluipt ze toch naar de overkant en laat zich overhalen om naakt te poseren voor een beeld, dat de naam “The Song of Songs” (het Hooglied) krijgt. Dat gebeurt avond na avond, en de twee vallen voor elkaar. Wanneer Lily echter van trouwen en kinderen spreekt trekt Richard zich terug. Zijn vriend, de oudere militair Baron Von Merzbach, wil haar echter voor zichzelf. Lily verhuist naar het landgoed van de baron, huwt met hem, maar is ongelukkig. Tot de baron op een avond Richard uitnodigt voor een etentje. De oude emoties laaien weer op… Lily heeft ondertussen een affaire met een landmeter, en vlucht daarna weg van de baron uit schrik voor vergelding. Ze komt terecht in het uitgaansleven, en ontmoet daar op een avond Richard weer. Voor het draaien van deze zwartwitfim uit 1933 brak Marlène met regisseur von Sternberg. Ze doet hier haar best om een naïeve jongedame te spelen, die daarna uit liefdesverdriet en om een betere positie te hebben huwt met een man waarvan ze niet houdt. Een melodrama dus, dat niet onaardig overkomt. Geen extra’s TECHNISCHE FICHE Regie: Rouben Mamoulian Scenario: Leo Birinski, Samuel Hoffenstein, gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Edward Sheldon (1914), en op de roman ‘Das Hohelied’ van Hermann Sudermann (1908) Producer: Muziek: Karl Hajos, Herman Hand, Bernhard Kaun, Milan Roder Cinematografie: Victor Milner ARTISTIEKE FICHE Marlène Dietrich Brian Aherne Lionel Atwill Alison Skipworth Hardie Albright e.v.a. • Marlene De biopic over haar leven. We volgen het levensverhaal van de actrice, die we nu na al de voorgaande films, al wat beter kennen. Deze kleurfilm uit 2000 toont haar als beginnende actrice, gehuwd met Rudi Strieber, en moeder van een dochtertje. Tevens woont ze Russische Tami in als kindermeisje. Marlene doet in 1930 in Berlijn audities voor de nieuwe film ‘Der Blaue Engel’ met regisseur von Sternberg, en krijgt de rol. Ze moet een hoer spelen, die zingt in een cabaret. Door die film werd ze beroemd in haar geboorteland, en von Sternberg haalde haar over om met hem een film te draaien in Hollywood. Daarvoor moet ze haar gezin achterlaten, maar zij en haar echtgenoot nemen het niet zo nauw met de huwelijkstrouw. Dietrich laat tevens haar grote liefde, de militair Carl, achter. In Hollywood breekt ze daar als ster met de film ‘Morocco’ en keert terug naar Berlijn. Ondertussen heeft ze wel al een contract met von Sternberg getekend voor nog vier films. Ze overhaalt haar echtgenoot om het gezin te herenigen in Hollywood, maar blijft tegelijkertijd avontuurtjes hebben met andere acteurs, regisseur von Sternberg, en militair Carl. Ja, Dietrich wordt hier van alle kanten in beeld gebracht, zodat je een niet zo fraai beeld krijgt van haar misbruik van drank en pillen, en seks. Zelfs haar echtgenoot maakt het kindermeisje verschillende malen zwanger. Maar blijkbaar zijn al deze zaken niet erg genoeg om lang blijven bij stil te staan. De film gaat gewoon verder, en actrice Katja Flint kwijt zich bijzonder goed van haar taak. Het beeld dat we van Dietrich opgehangen krijgen steekt dan ook fel af tegenover de diva uit haar films. Het bekijken waard. Extra’s Biografieën Fotogalerij TECHNISCHE FICHE Regie: Joseph Vilsmaier Scenario: Christian Pfannenschmidt Producers: Jutta Lieck, Katharina M. Trebitsch Muziek: Harald Kloser, Thomas Wanker Cinematografie: Joseph Vilsmaier Editor: Barbara Hennings ARTISTIEKE FICHE Katja Flint Herbert Knaup Heino Ferch Hans Werner Meyer Christiane Paul e.v.a. Met dank aan Indies I Meer info: www.indies.nl Patrick Van de Wiele (***) |