Bedreigt Apophis onze Aarde ?
Een tweede Toengoeska?
Op 30 juni 1908 vond er een enorme explosie plaats in Toengoeska in Siberië. De meeste onderzoekers denken nu dat er een meteoriet enkele kilometers boven het aardoppervlak ontplofte. Gelukkig was het gebied niet bewoond. Mocht er een stad geraakt zijn, zou de stad gewoonweg van de kaart zijn geveegd en zou de dodentol zeer hoog geweest zijn. Staat er de wereld binnenkort een gelijkaardige ramp te wachten? In 2029 passeert de planetoïde Apophis op ramkoers met de aarde. De asteroïde werd op 19 juni 2004 door astronomen Roy Tucker, David J. Tholen en Fabrizio Bernardi ontdekt. Het hemellichaam is 270 meter lang en draait in 323 dagen om de zon. Tweemaal per jaar kruist ze de baan van de aarde. Met andere woorden: Apophis is een aardscheerder en zorgt voor potentieel gevaar! Vergeet 2012, maar vrees 2029, 2036, 2056, 2068 en 2076 De eerste berekeningen van de baan van Apophis waren ronduit alarmerend. De uitkomst gaf een kans op inslag van 1 op 37, dus 2,7 procent kans op een botsing. De energie die bij de inslag zou vrijkomen, werd eerst op 1480 megaton TNT geschat. Dat is meer dan honderdduizend keer de kracht van de atoombom op Hiroshima. De inslag van Toengoeska in 1908 was goed voor tien tot twintig megaton. Ondertussen hebben nieuwe berekeningen met nieuwe meetgegevens de impactenergie van Apophis op 500 megaton bijgesteld. Apophis was hiermee het eerste object dat een vier scoorde op de Schaal van Turijn, die in 1999 door de Internationale Astronomische Unie werd ingevoerd om de dreiging mee uit te drukken. Deze schaal gaat van nul tot tien. Een nul betekent geen gevaar. Bij tien komt er zeker een inslag die een wereldramp veroorzaakt en de menselijke beschaving dreigt uit te wissen. Dit gebeurt minder dan een keer in de honderdduizend jaar. Wees gerust, het alarm is al lang ingetrokken en Apophis haalt nu nog een… nul. Volgens de NASA is dus alle gevaar geweken. Naargelang sterrenkundigen meer gegevens over de baan van Apophis kenden, werd de kans op een inslag alsmaar kleiner. Nu schat de NASA de kans op een botsing in de 21ste eeuw nog slechts 1 op 250.000. Dit is zo laag dat niemand zich nog zorgen mag maken. Wellicht passeert de planetoïde in 2029 – en nog wel op vrijdag de dertiende april - op ongeveer dertigduizend kilometer van de aarde. Astronomisch gezien is dit rakelings. En later in 2036, 2056, 2068 en 2076 komt Apophis opnieuw in de buurt, maar de kans op een botsing wordt in de tweede helft van de eeuw steeds kleiner. Russen willen Apophis wegduwen Anatoly Perminov, hoofd van de Russische ruimtevaartorganisatie Roskosmos, denkt er echter anders over. Hij wil Japan, de ESA en de NASA uitnodigen om rond de tafel te zitten en gezamenlijk een strategie te bedenken om een botsing met Apophis af te wenden. Neen, de Rus denkt er niet aan om Bruce Willis gewijs de planetoïde met nucleaire bommen aan flarden te schieten. Wel plant hij een ruimtemissie om het hemellichaam van baan te doen afwijken. Een kans van 1 op 250.000 is inderdaad niets om van wakker te liggen. Toch zou het Russische initiatief het begin kunnen betekenen om te leren wat we kunnen doen en ervaring op te doen, wanneer het wel ooit menens is. Vroeg of laat duikt er immers een hemellichaam op dat wél recht op de aarde afstevent! Laten we hopen dat de mensheid dan klaar staat om het gevaar af te wenden. Het Spaceguardproject van de NASA moet de aarde beschermen. Spaceguard zoekt Near Earth Objecten, zeg maar aardscheerders, planetoïdes die mogelijk gevaarlijk voor de aarde zouden kunnen zijn. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie schat dat er een duizendtal NEO’s van minstens een kilometer diameter zijn. De NASA hoopt al deze hemellichamen én hun baan in kaart te brengen. Schaal van Turijn (overgenomen van Spacepage) 0 De waarschijnlijkheid van een inslag is nul, of duidelijk lager dan de kans dat een toevallig (niet voorspelt) object van dezelfde grootte de aarde zal treffen binnen de komende decennia. Deze aanduiding is ook van toepassing op alle objecten die zo klein zijn dat ze weinig kans maken om het aardoppervlak te bereiken als hun pad dat van de aarde zou kruisen (kleine objecten branden doorgaans immers volledig op in de atmosfeer) 1 De kans op een botsing is extreem onwaarschijnlijk, ongeveer dezelfde als de kans dat een toevallig (niet voorspelt) object van dezelfde afmeting in de komende decennia de aarde treft. 2 Een tamelijk nabije maar niet ongewone ontmoeting. Een botsing is zeer onwaarschijnlijk (kans kleiner dan 1 procent). 3 Een nauwe ontmoeting, met een kans op botsing tussen 1 en 99 procent, met een object met een diameter tussen twintig en honderd meter, dat wil zeggen een object dat in staat is lokale verwoestingen te veroorzaken. 4 Een nauwe ontmoeting, met een kans van meer dan 1 procent op een botsing die regionale verwoesting kan veroorzaken (objecten tussen honderd meter en een kilometer diameter, de kleinste daarvan met een botsingskans tussen 1 en 99 procent, de grootste met een botsingskans niet veel groter dan 1 procent). 5 Een nauwe ontmoeting met een beduidende dreiging van een botsing die regionale verwoesting kan veroorzaken (objecten tussen honderd meter en een kilometer diameter, de kleinste met een botsingskans van bijna 99 procent, de grootste met een botsingskans tussen 1 en 99 procent). 6 Een nauwe ontmoeting met een beduidende dreiging van een botsing die een globale catastrofe kan veroorzaken (objecten groter dan een kilometer, met een botsingskans tussen 0,01 en 1 procent). 7 Een nauwe ontmoeting, met een extreem beduidende dreiging van een botsing die een globale catastrofe kan veroorzaken (objecten groter dan een kilometer, met een botsingskans tussen 1 en 99 procent). 8 Een botsing die lokale verwoesting kan veroorzaken (objecten tussen twintig en honderd meter, met een botsingskans groter dan 99 procent). Dergelijke botsingen gebeuren naar schatting tussen eens in de vijftig jaar en eens in de duizend jaar. 9 Een botsing die regionale verwoestingen kan veroorzaken (objecten tussen honderd meter en een kilometer groot, met een botsingskans groter dan 99 procent). Dergelijke botsingen gebeuren naar schatting tussen eens in de duizend jaar en eens in de honderdduizend jaar. 10 Een botsing die een globale klimaatcatastrofe kan veroorzaken (objecten groter dan een kilometer, met een botsingskans groter dan 99 procent). Dergelijke botsingen gebeuren minder dan eens per honderdduizend jaar. Meer info: neo.jpl.nasa.gov/ www.spacepage.be Frank Beckers |